Turystyka
WALORY KRAJOBRAZOWE
Teren Gminy Warta Bolesławiecka charakteryzuje się dość urozmaiconą rzeźbą. Krajobraz tworzą tu liczne wzgórza i grzbiety wododziałowe, leżące pomiędzy dolinami potoków Osiki i Brenny, będącymi dopływami Bobrzycy i Czerny Wielkiej.
Dzięki zróżnicowanej rzeźbie terenu i zróżnicowanym glebom także flora, zespoły i zbiorowiska roślinne są tu zróżnicowane.
Największą powierzchnię zajmują agrocenozy, głównie pola (63,4 %) i znacznie mniejsze użytki zielone (6,2 %). Ekosystemy wodne zajmują małą powierzchnię, są to głównie stawy, rzeka Bobrzyca oraz potoki Osika i Brenna. Duża ilość cieków to głównie rowy melioracyjne drenujące teren Gminy.
Nieliczne są ekosystemy związane z siedliskami podmokłymi. Najwięcej z nich znajduje się w dolinach rzek. Lasy i grunty leśne zajmują 2 231 ha czyli ok. 20 % powierzchni Gminy tworząc dwa kompleksy w północnej oraz wschodniej części Gminy. Dominują lasy iglaste.
Na terenie Gminy istnieją bariery i korytarze ekologiczne. Fragmentacja, czyli brak połączeń między poszczególnymi płatami środowiska naturalnego jest uważana obecnie za jedno z największych zagrożeń dla przyrody. Rzeki, strumienie i ich doliny powinny być dobrymi korytarzami ekologicznymi. Niestety w wielu przypadkach mają one ograniczone znaczenie, ponieważ na wielu odcinkach w ich dolinach wycięto lasy i zadrzewienia. Stanowią natomiast dobry korytarz dla roślin i zwierząt związanych z siedliskami wodnymi i podmokłymi. W przypadku doliny Bobrzycy przebiegającej przez tereny wylesione funkcje korytarza ekologicznego są znacznie ograniczone. Nieco lepiej przedstawia się funkcjonowanie korytarza ekologicznego wzdłuż dopływu Bobrzycy – potoku Osika, gdzie lasy znajdują się przy krawędzi doliny.
Środowisko przyrodnicze Gminy jest bardzo zróżnicowane, sprzyjają temu warunki klimatyczne i położenie geograficzne. Krzyżuje się tu zasięg roślinności i zwierząt subatlantyckich, subkontynentalnych, śródziemnomorskich i borealnych. Najbardziej naturalną formację przyrodniczą stanowią użytki leśne i zadrzewione (19,7 % ogólnej powierzchni gminy), składające się w większości z drzewostanów iglastych (sosna zwyczajna, czarna, jodła, daglezja, modrzew, świerk) i w mniejszości z gatunków liściastych (dąb, buk, brzoza, grab, klon, lipa, jesion, olcha). Lasy te są bogate w runo leśne.
SZLAKI TURYSTYCZNE
CZERWONY – szlak II Armii Wojska Polskiego – wariant południowy – Bolesławiec - Tomaszów Bolesławiecki - Wilczy Las – Okmiany – Chojnów - Legnica.
Miejsca na szlaku warte zwiedzenia:
W TOMASZOWIE BOLESŁAWIECKIM:
ZABYTKI
1. kościół pod wezwaniem św. Jadwigi -wymieniony w dokumentach z 1305 r., zbudowany na nowo po pożarze w 1588 r. a następnie przebudowany w 1768 r.
2. barokowo-klasycystyczny kościół ewangelicki z 1785 r. z wieżą z 1835 r.
3. zamek -w Tomaszowie Górnym - wzniesiony w 1728 r.
4. pałac -w Tomaszowie Dolnym zbudowany w 1700 r. z zabudowaniami gospodarczymi, resztkami pawilonu ogrodowego z XVII w. i parkiem zamkowym (6 ha).
POMNIKI PRZYRODY
1) 300 – letni wiąz szypułkowy „Limak Izabeli” o obwodzie 325cm ;
2) 350- letnie dęby szypułkowe:
- „Gacek” o obwodzie 400cm ;
- „Ryszard” o obwodzie 320 cm ;
- „Józef” o obwodzie 392 cm;
3) platan klonolistny o obwodzie 420 cm mający ok. 180 lat
W WILCZYM LESIE:
ZABYTKI
1.stylizowane budynki folwarczne i przylegający do dawnego dworu park;
POMNIKI PRZYRODY
1) 220 letnia lipa drobnolistna o obwodzie 360 cm
2) 320 letni dąb szypułkowy „Wędrowiec” o obwodzie 450 cm oraz dąb szypułkowy „Przemko”
3) Głaz narzutowy „Wilczek”
CZARNY – Okmiany- Lubków – Iwiny – Jurków – Grodziec.
Miejsca na szlaku warte zwiedzenia:
W LUBKOWIE:
ZABYTKI:
1. cmentarz kościelny - wzniesiony na nowo w 1858 roku;
2. kamienny pomnik bohaterów z I wojny światowej
3. barokowo-klasycystyczny pałac, którego budowę zakończono w 1796 roku. Od strony zachodniej z salonu wychodziło się na piękny taras z widokiem na park i tarasowy ogród.
POMNIKI PRZYRODY:
1.300 letni dąb szypułkowy „Górników” o obwodzie 400cm
W IWINACH:
ZABYTKI:
1. Kościół pod wezwaniem św. Krzyża (dawniej - św. Marcina) wzniesiony w XV wieku i gruntownie przebudowany w 1872 roku, kiedy nadano mu styl neogotycki, z renesansową chrzcielnicą z 1651 roku.
2. Późnobarokowy pałac wzniesiony przez rodzinę von Zimmermann w 1757 roku, przebudowany w XIX i na początku XX wieku. Przy pałacu znajdują się budynki gospodarcze i murowany barokowy spichlerz w końca XVIII wieku.
POMNIKI PRZYRODY
1.Park dworski z XVIII wieku;
2. 350 letni dąb szypułkowy „Miedziak” o obwodzie 500 cm.
W JURKOWIE:
ZABYTKI:
1.Zabudowania chłopskie z XVII i XIX wieku.
WALORY PRZYRODNICZE:
W okolicach Jurkowa znajduje się część Obszaru Chronionego Krajobrazu "Grodziec". Całość obszaru obejmuje powierzchnię 2180 ha, z czego 960 ha stanowią lasy. Występują tu takie gatunki roślin chronionych jak: listera jajowata, buławnik czerwony, podkolan biały, konwalia majowa, widłak. Jeśli chodzi o faunę chronioną to są tu między innymi: trzmiele, jaszczurki, zwinki, ropuchy, sowy. Dominującym elementem tego obszaru jest Wzgórze Grodziec, stanowiące reliktową formę wulkaniczna, posiadające dużą wartość naukową.
ŻÓŁTY – Bolesławiec – Kraszowice – Wartowice – Warta Bolesławiecka – Tomaszów Bolesławiecki – Krępnica – Bolesławiec.
Miejsca na szlaku warte zwiedzenia:
W WARTOWICACH:
ZABYTKI:
1. Kamienne Diabelskie Koryto - umiejscowione w pierwszych kamieniołomach, na skarpie; prawdopodobnie wykorzystywane do pojenia koni.
2. Stary cmentarz rodzinny Frankenberg - dawnych właścicieli pałacu w Warcie Bol.
W WARCIE BOLESŁAWIECKIEJ:
ZABYTKI:
1. Kościół katolicki pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny -1327 r.
2. Zamek zbudowany w latach 1540/41 przez miejscowego dziedzica Hansa von Zedlitz; rozbudowany na barokowy pałac w XVII i XVIII wieku , zabudowania folwarczne i park ogrodowy
3. Kamienna późnorenesansowa kapliczka z datą 1681 r. obrócona tyłem do obecnej drogi; na kamiennym cokole scena z ukrzyżowania, zaś po obu stronach figury Matki Boskiej i św. Jana (zdjęcie 1b,1c,1d);
4. Ruiny średniowiecznego "Gwiezdnego Zamku" -położone około 500 kroków na południowy zachód od skraju parku dworskiego; zachowany kamienny mur obwodowy założony na czworoboku; otoczony wałami i podwójną fosą czerpiącą niegdyś wodę z pobliskiego strumienia. Zamek założony prawdopodobnie w XII lub XIII wieku przez rycerzy z Zakonu Templariuszy.
5. "ZŁOTY MŁYN" wymieniany już w dokumentach z 1591 r. leżący w dawnych Niebyłczycach -obecnie części składowej Warty Bol.
POMNIKI PRZYRODY:
1. 350 letni dąb szypułkowy „Dionizy”;
2. 170 letni tulipanowiec amerykański o obwodzie 300 cm;
3. 100 letni czerwony kasztanowiec ;
4. 100 letnie platany
5. Granitowe ciemnoróżowe głazy narzutowe
W TOMASZOWIE BOLESŁAWIECKIM:
ZABYTKI:
1. Kościół pod wezwaniem św. Jadwigi -wymieniony w dokumentach z 1305r., zbudowany na nowo po pożarze w 1588r. a następnie przebudowany w 1768r.
2. Barokowo-klasycystyczny kościół ewangelicki z 1785r. z wieżą z 1835r.
3. Zamek -w Tomaszowie Górnym - wzniesiony w 1728r.
4. Pałac -w Tomaszowie Dolnym zbudowany w 1700r. z zabudowaniami gospodarczymi, resztkami pawilonu ogrodowego z XVII w. i parkiem zamkowym (6 ha).
POMNIKI PRZYRODY:
1. 300 – letni wiąz szypułkowy „Limak Izabeli” o obwodzie 325cm;
2. 350- letnie dęby szypułkowe: „Gacek” o obwodzie 400cm;
- „Ryszard” o obwodzie 320 cm;
- „Józef” o obwodzie 392 cm;
3. Platan klonolistny o obwodzie 420 cm mający ok. 180 lat.
NIEBIESKI – Bolesławiec – Wartowice – Raciborowice Górne – Lwówek Śląski.
Miejsca na szlaku warte zwiedzenia:
W WARTOWICACH:
ZABYTKI:
1. Kamienne Diabelskie Koryto - umiejscowione w pierwszych kamieniołomach, na skarpie; prawdopodobnie wykorzystywane do pojenia koni.
2. Stary cmentarz rodzinny Frankenberg - dawnych właścicieli pałacu w Warcie Bol.
W RACIBOROWICACH GÓRNYCH:
ZABYTKI:
1.Kościół katolicki pod wezwaniem św. Michała Archanioła wzniesiony przezd XIII wiekiem, przebudowany na późnogotycki w II połowie XVI w.: dobudowano wówczas wieżę (1577) i chrzcielnicę (1578).
2. Krzyż pokutny -nieopodal kościoła, na skarpie przy drodze
3.Piece wapienne.
POMNIKI PRZYRODY:
1.300 letni dąb szypułkowy „Mamut” o obwodzie 473 cm;
2. 250 letni buk zwyczajny „Grodzki” o obwodzie 352 cm;
3. 270 letni buk zwyczajny o obwodzie 345 cm.
ZIELONY „SZLAK LEŚNY” – Bolesławiec – Tomaszów Bolesławiecki – Szczytnica – Lubin.
Miejsca na szlaku warte zwiedzenia:
TOMASZÓW BOLESŁAWIECKI:
ZABYTKI:
1. Kościół pod wezwaniem św. Jadwigi -wymieniony w dokumentach z 1305r., zbudowany na nowo po pożarze w 1588r. a następnie przebudowany w 1768r.
2. Barokowo-klasycystyczny kościół ewangelicki z 1785r. z wieżą z 1835r.
3. Zamek -w Tomaszowie Górnym - wzniesiony w 1728r.
4. Pałac -w Tomaszowie Dolnym zbudowany w 1700r. z zabudowaniami gospodarczymi, resztkami pawilonu ogrodowego z XVII w. i parkiem zamkowym (6 ha).
POMNIKI PRZYRODY:
1. 300 – letni wiąz szypułkowy „Limak Izabeli” o obwodzie 325cm;
2. 350- letnie dęby szypułkowe: „Gacek” o obwodzie 400cm;
- „Ryszard” o obwodzie 320 cm;
- „Józef” o obwodzie 392 cm;
3. Platan klonolistny o obwodzie 420 cm mający ok. 180 lat.
SZCZYTNICA:
Po raz pierwszy wymieniona w piśmie z 1293 roku. Polska nazwa tej miejscowości odbiega całkowicie od historycznej etymologii.
Więcej informacji o historii i zabytkach Gminy można uzyskać w katalogu poświęconym promocji naszych miejscowości.
SZLAK ROWEROWY
Na wycieczkę po Gminie można wybrać się szlakiem rowerowym (czerwonym), nazwanym szlakiem "MIEDZI I KAMIENIA". Długość szlaku to 68,1km.
Dokładny opis szlaku:
Bolesławiec, skrzyżowanie ulic Chrobrego i Piastów. Jazda ul Piastów w kierunku lasu komunalnego razem z niebieskim szlakiem pieszym. Mijamy po prawej stronie ogródki działkowe Gwarek i wjeżdżamy do lasu, a następnie na teren otwarty. Z prawej strony dochodzi rowerowy szlak koloru niebieskiego i razem wiodą drogą polna do miejscowości Łaziska, gdzie skręcamy w prawo w drogę asfaltową. Po przejechaniu 600 m skręcamy w lewo, w drogę gruntową, którą dojeżdżamy do fermy, skręcamy w prawo i dojeżdżamy do drogi wojewódzkiej nr 363. W prawo prowadzi ona do Bolesławca, a w lewo do Złotoryi. Uważnie przecinamy drogę i wjeżdżamy na drogę powiatową, obsadzoną topolami. Jedziemy do Wartowic, ostatni odcinek w lesie. W Wartowicach spotykamy szlaki piesze niebieski i żółty. Skręcamy w prawo, razem z pieszym szlakiem niebieskim, jadąc obok ciekawego domu zbudowanego z kamieni, po lewej stronie i następnego domu z elementami neogotyckimi. Przy ostatnich zabudowaniach kończy się asfalt a zaczyna droga gruntowa. Po lewej stronie widać nieczynny zbiornik poflotacyjny kopalni ZG Konrad. Następnie mijamy po prawej stronie kopalnię piaskowca ZKM Wartowice. Wyjeżdżamy z lasu na otwartą przestrzeń łagodnie do góry. Z lewej strony widoczne wzniesienie z zamkiem Grodziec. Przejeżdżamy pod linią energetyczną i dalej w dół drogą polną. Droga ta nie jest polecana do korzystania po deszczach - duże kałuże. Dojeżdżamy do drogi powiatowej. W prawo droga prowadzi do Ustronia, a w lewo do Raciborowic. Nasz szlak skręca w lewo, droga asfaltowa wysadzona grubymi drzewami - jesiony i klony. Po drodze mijamy powierzchniową stację transformatorową po prawej stronie i dojeżdżamy do Raciborowic Dolnych. Przez most na strumieniu, na skrzyżowaniu skręcamy w prawo w kierunku Pielgrzymki. Mijamy po prawej bar restauracyjny i zaraz skręcamy w lewo w kierunku miejscowości Jurków. Przejeżdżamy pod tunelem, drogą asfaltową i mijamy po prawej dawne wyrobisko po wydobyciu margli. Po prawej stronie w oddali widoczne wzniesienie z zamkiem Grodziec. Po lewej stronie widzimy kaplicę i dalej po prawej stronie świetlicę miejską. Przy ostatnich zabudowaniach wsi kończy się droga asfaltowa a zaczyna gruntowa. Wjeżdżamy do lasu. Tu krzyżówka pięciu dróg leśnych. Jedziemy prosto, przez las. Droga z wybojami i koleinami. Jedziemy razem z czarnym szlakiem pieszym. Po wyjeździe z lasu jazda drogą wysadzoną czereśniami. Mijamy folwark będący w ruinie i dojeżdżamy do miejscowości Grodziec. Dojście na zamek w prawo. Nasz szlak skręca w lewo, obok baru znajdującego się po prawej stronie drogi. Jedziemy drogą asfaltową, razem z pieszym szlakiem żółtym i niebieskim do skrzyżowania z drogą powiatową. W prawo prowadzi do Sędzimirowa, na wprost do Zagrodna, a w lewo do Olszanicy. Skręcamy w lewo i po 200 m skręcamy znów w lewo. Po prawej zostawiamy pałac z parkiem w Grodźcu. Za ogrodzeniem pałacowym skręcamy w prawo w drogę gruntową, która wyprowadza nas na otwarty teren. Po lewej stronie mijamy zabudowania dawnej kopalni miedzi i wyjeżdżamy pomiędzy pola uprawne. Dobrą, utwardzoną drogą rolniczą dojeżdżamy do Olszanicy, mijając po lewej stronie zespól zabudowań dawnego PGR. Dojeżdżamy do skrzyżowania z droga wojewódzką nr 363. W prawo prowadzi ona do Złotoryi, a w lewo do Bolesławca. Skręcamy w lewo. Po lewej stronie mijamy kościół p.w. Serca Pana Jezusa. Dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą na Radziechów. Skręcamy w prawo i jadąc łagodnie pod górę, mijamy cmentarz po prawej stronie. Na szczycie wzniesienia skręcamy w lewo w drogę gruntową. Jadąc na zachód widzimy po lewej stronie wyniosłość z górującym zamkiem Grodziec. Dojeżdżamy do skrzyżowania dróg polnych, skręcamy w lewo, dokładnie w kierunku na zamek Grodziec. Dojazd do drogi asfaltowej, wojewódzkiej nr 363 w miejscowości Olszanica - Kolonia Garnczary. Skręcamy wprawo. Drogą wojewódzką dojeżdżamy do Iwin. Po lewej stronie hałda dawnej kopalni ZG Konrad, dalej zabudowania dawnej kopalni, obecnie zakładów "Aqua Konrad" produkującej wodę mineralną. Z prawej strony restauracja "Małgorzatka". Po lewej stronie kościół p.w. św. Marcina. Na skrzyżowaniu przy szkole skręcamy w prawo, w kierunku Lubkowa. Mijamy po lewej kopalnię anhydrytu - filię kopalni "Nowy Ląd" z Niwnic. W centrum wsi, obok sklepu ABC skręcamy w lewo. Dalej wiedzie wąska asfaltowa droga wśród pól do Tomaszowa Bolesławieckiego. Wśród zabudowań droga staje się ulicą jednokierunkową, wiodąca w dół, obok ruin kościoła poewangelickiego do skrzyżowania z drogą krajową nr 4. Przy drodze plac parkingowy, sklepy i bar. Skrzyżowanie drogi krajowej z droga powiatową. Przeprowadzamy rower przez przejście dla pieszych i jedziemy w kierunku Krzyżowej. Dojeżdżamy do sklepu na Osiedlu Młodych. Przed barem "Hit", skręcamy w lewo i dojeżdżamy do nasypu kolejowego. Przejeżdżamy pod wiaduktem kolejowym i gminną drogą asfaltową dojeżdżamy do Kraśnika Górnego i do skrzyżowania z droga powiatowa. W prawo wiodącą do Dąbrowy Bolesławieckiej, a w lewo do Tomaszowa Bolesławieckiego. Skręcamy w prawo i drogą wśród pól dojeżdżamy do skrzyżowania z drogą powiatową wiodąca w prawo do Krzyżowej, a w lewo do Bolesławca. My jedziemy na skrzyżowaniu prosto. Jedziemy wzdłuż rzeki Bobrzycy, którą mamy po prawej stronie. Drogą wśród pól uprawnych dojeżdżamy do Dąbrowy Bolesławieckiej i skrzyżowania z rondem z droga wojewódzka nr 297. W prawo wiedzie ona do Szprotawy, a w lewo do Bolesławca. Na wprost droga prowadzi do Krępnicy. Przeprowadzamy rower na drugą stronę drogi wojewódzkiej po pasach dla pieszych i jedziemy w kierunku Krępnicy. Przekraczamy most na Bobrze i skręcamy w lewo jadąc na południe wzdłuż zabudowań wioski, mając po prawej stronie las, a po lewej łąki i wyrobiska żwirowni zalane woda. Piękny relaksowy płaski odcinek. Przy odgałęzieniu drogi leśnej spotykamy szlaki rowerowe niebieski i żółty prowadzące z Kliczkowa w kierunku Bolesławca. Razem z nimi dojeżdżamy do pierwszych zabudowań wsi Bolesławice i następnie do Bolesławca, do ul. Ceramicznej i do skrzyżowania z ul. Widok. Zbliżamy się do ul. II Armii Wojska Polskiego. Przeprowadzamy rower chodnikiem po moście na Bobrze do ronda na ul. Zgorzeleckiej. Tu zaczyna się droga rowerowa biegnąca wzdłuż ul. Wróblewskiego i Cieszkowskiego. Jedziemy tą drogą rowerowa do skrzyżowania z ul. Modłową. Skręcamy w prawo w ul. Modłową i dojeżdżamy do ul. Polnej i następnie do skrzyżowania z ul. Chrobrego. Dalej prowadzimy rower chodnikiem do skrzyżowania z ul. Piastów, gdzie obwodnica zamyka się. Od drogi rowerowej jest możliwość przejechać do obwodnicy wewnętrznej skręcając pod wiaduktem w prawo, razem z szlakiem rowerowym czarnym. Początkowo ul. Dolne Młyny, następnie ul. Bohaterów Getta i dalej chodnikiem, razem z pieszym szlakiem niebieskim do skrzyżowani ze światłami z ul. Grunwaldzką, gdzie przeprowadzamy rower po przejściu dla pieszych i dalej jadąc obok Sądu Powiatowego dostajemy się na Obwodnicę Wewnętrzną.
Szlaki rowerowe zostały opracowane przy współpracy wszystkich gmin powiatu bolesławieckiego i Starostwa Powiatu. Rodzaje tras oraz ich przebieg znajdują się na stronie internetowej: www.rowery-boleslawiec.pl.